De hartsoetra – Gedragen
Gedragen door de wijsheid voorbij alle wijsheid, verblijft de bodhisattva waar geen grenzen zijn. Vrij van grenzen is zij niet bevreesd, gaat voorbij aan alle illusies en bereikt zo het verwijlen in nirwana.
(Uit de hartsoetra)
September 21, 2021
Teisho: De hartsoetra – gedragen
De werkelijkheid en alles wat daarin bestaat en niet bestaat is oneindige ruimte. Dat wat nu aan het typen is, is expressie van oneindige ruimte. En jullie, werkend, kokend, lopend, piano spelend, eveneens. Allemaal expressie van oneindige ruimte. Er bestaan geen grenzen, geen hindernissen voor een bevrijd bestaan. Bevrijd van onderscheid makende indelingen, niet meer gevangen in meningen, of over bezorgdheid over wat komen gaat. En hiermee bedoel ik ook inzicht hebben in het maken van onderscheid, het vormen van meningen en het kennen van je zorgen. Van leven met de vraag waarom naar leven zonder waarom.
Er is een oog, er is geen oog en het oog is vrij van grenzen. Het oog en het geen oog zijn onbevreesd, kennen geen hindernis.
Heb je eenmaal ervaren hebt dat de werkelijkheid ondeelbare eenheid is, weet je voor altijd dat je constructies constructies zijn. Allemaal dappere pogingen om de werkelijkheid in de greep te krijgen. En allemaal waar, maar dan wel altijd voorlopig en met waar tussen aanhalingstekens. En dit weten staat permanent aan. In geval van sterke emoties die opkomen, kan het zijn dat ik heel even meegevoerd wordt. Geen enkel probleem, al snel zal het weten over constructies terugkeren in de aandacht. Emoties zijn constructies. OK…Aandacht, ademen en niet-doen.
Gedragen worden door de wijsheid wil zeggen: alle wijsheid voorbij alle wijsheid is al aanwezig. Sterker nog, je BENT wijsheid voorbij alle wijsheid. En je wordt gedragen. Door wie? Het ligt eraan aan wie je dit vraagt. Een taoïstische meester zal zeggen: chi draagt je. Een filosoof zou kunnen zeggen: het feit dat je geboren bent, draagt je. Een pastor zal zeggen: God draagt je. Een sjamaan zou kunnen zeggen: de natuur draagt je. Ton Lathouwers draait de kwestie om. Hij zegt, in veel van zijn teisho’s, dat je er niet uit kunt vallen. Waaruit? Uit de oneindige ruimte die je bent en waarin je telkens grenspalen slaat.
Gedurende de beoefening, geleidelijk of schoksgewijs, raak je intiem vertrouwd met de constructies die zich permanent vormen. Je sluit vriendschap met alles wat is. Je leven is rijkdom en is wat minder persoonlijk geworden. Je leeft zonder je steeds af te vragen: waarom? Waarom ik? Waarom zij? In plaats van je af te vragen waarom sluit je aan, voeg je in bij wat er gaande is en wat er dus moet gebeuren. Dit is het bereik van de bodhisattva. De bodhisattva die je ook bent, krijgt de ruimte. Een bodhisattva heeft ervaren dat zij gedragen wordt. Niet belangrijk wie en of wat mij draagt. Geef het geen naam, en voel je gedragen. Het beeld van de stroom van wijsheid doet mij altijd denken aan een snelstromende beek. In een kajak met een peddel doe je wat je moet doen, maar je gaat met de stroom mee. Je kunt zeggen: water draagt je niet, je zinkt. En toch draagt de stroom je.
Voor mij is het woord uit dit fragment dus gedragen. Gedragen door de wijsheid van alle wijsheid. In zazen zittend kun je ervaren dat je gedragen wordt. Gedragen door de adem, door de kracht in de buik, door de rechte rug, door duizenden jaren van zazen in de wereld. Je staat er niet alleen voor, je wordt gedragen. Je staat er alleen voor, en je wordt gedragen. Geen grenzen dan de zelf opgelegde grenzen. Volg alleen de stroom.
Martin Myoki Pol